مسیر تاریخی تشیع اثنی عشری در ایران از آل‌بویه تا صفویه

۱. آل‌بویه؛ موسسان تشیع اثنی عشری در ایران

در قرن ۱۰ میلادی (دوران قرن سوم وچهارم هجری)، سلسله آل‌بویه با ریشه‌های ایرانی و شیعی، پایه‌گذار نخستین حکومت‌های شیعی اثنی عشری در ایران شدند.

این خاندان، که از مناطق غربی ایران و عراق فعلی برخاستند، توانستند بخش‌های بزرگی از ایران و خاورمیانه را تحت سلطه خود درآورند.

آل‌بویه‌ها نه تنها حکومت سیاسی شیعی را در ایران ایجاد کردند، بلکه فرهنگ و مذهب شیعه دوازده امامی را در میان مردم رواج دادند.

مناطق تحت کنترل آن‌ها شامل بخش‌هایی از خوزستان، فارس، ایلام، لرستان، و اطراف زاگرس بود.


۲. دوره‌های بعد از آل‌بویه و تشیع در مناطق غربی ایران

پس از سقوط آل‌بویه، مذهب تشیع اثنی عشری در این مناطق همچنان حفظ شد و توسط خانواده‌ها و سلسله‌های محلی ادامه یافت.

یکی از این سلسله‌ها، سلسله شجاع‌الدین خورشید بود که بیش از ۴۵۰ سال پیش از صفویه در مناطقی مانند خوزستان، فارس، ایلام، پشتکوه و لرستان حکومت می‌کردند.

شواهد تاریخی و محلی نشان می‌دهد که این سلسله مذهب شیعه اثنی عشری داشت و پایبند به آموزه‌های آن بود. همچنین وجود حسینیه‌ها و مراکز مذهبی شیعی در این مناطق گواه این ادعاست.


۳. صفویه و رسمی‌شدن مذهب تشیع اثنی عشری

در اوایل قرن ۱۶ میلادی، سلسله صفویه به قدرت رسید و با تلاش‌های گسترده خود، مذهب شیعه دوازده امامی را به عنوان مذهب رسمی کشور ایران اعلام کرد.

این اعلام رسمی باعث شد که تشیع اثنی عشری به صورت یکپارچه و منسجم در سراسر ایران گسترش یابد و پایه‌های هویت ملی و مذهبی ایران را شکل دهد.


نتیجه‌گیری:

تشکیل حکومت شیعی اثنی عشری در ایران از دوران آل‌بویه آغاز شد و در طول چند قرن بعد توسط سلسله‌های محلی مانند شجاع‌الدین خورشید در مناطق غرب و جنوب غربی ایران ادامه یافت.

صفویه این مسیر را به یک مذهب رسمی دولتی تبدیل کرد و این باعث تقویت و تثبیت تشیع در ایران شد.

بنابراین، تشیع اثنی عشری ریشه‌های تاریخی عمیقی در ایران دارد که فراتر از دوره صفویه بوده وآل بویه به قرن دوم وسوم هجری بازمی‌گردد.

#بهنام _محترمی#